Conference 2016

 

 


In Armenian


The wrap up of “Public Awareness as a cornerstone of Disaster Risk Reduction and Sustainable development” 4th International Conference Discussion

“Sendai Framework for DRR, Safety Culture, Innovation and Information Technologies”

13-14, December, 2016, Yerevan, Armenia 


After 28 years of Spitak Earthquake, the World still continues to analyze the lessons of devastating earthquake 

On 13 December, already traditional 4th conference titled “Public Awareness as a cornerstone of Disaster Risk Reduction and Sustainable development” took place in Yerevan, organized by RA Ministry of Emergency Situations, under the umbrella of UNISDR and with the support of International Organizations. The Headline for the 4th Conference was “Sendai Framework for DRR, Safety Culture, Innovation and Information Technologies”

Nikolay Grigoryan, RA MES Deputy Head of Rescue Service, General-Mayor, was supervising the event.

 International Organizations leadership,  such as UN Agencies (UNDP, UNICEF, UNDPI, UNOCHA,  UNFPA, UNHCR,  UNESCO, FAO), ICRC, USAID, JICA, Oxfam,  World Vision Armenia, OSCE, Armenian Red Cross Society, Aarhus Centers, NGOs, Youth organization, as well as ambassadors in Armenia, experts from UK, Japan, France, Switzerland, Iran, Pakistan, Georgia, Russia, representatives of World leading News Agencies, journalism and educational centers, RA Ministries, Regional Administrations and National Assembly attended the event.

The Conference aimed at popularizing UN strategies, which are Sendai Framework for Action, Climate Change and Adaptation and Sustainable Development Projects, to highlight the best practices of their interrelationship and implementation,   emphasize the role of Public Awareness, new information technologies and knowledge in establishing prevention and security culture, and engaging all the DRR Actors.  

As an outcome of the Conference, a package of recommendations on Crisis Communication and Public Awareness was developed to submit to 2017 Global Platform (May 2017, Mexico).  

RA ES Deputy Minister, Haykaram Mkhitaryan, welcomed the participants of the Conference by the name of the Minister A. Yeritsyan, wishing the 4th Conference to have its significant input both in Armenia and in the World, in the process of “Sendai”, “Paris” and “Sustainable Development” ideas dissemination, popularization and implementation, as well as in the process of involvement of all the actors:

“We can see, how the number of disaster is increasing year by year, and more tragic are their consequences.  In developed countries financial loses increase, but in the developing countries, making little investments, pay by human lives”,  deputy Minister said.

H. Mkhitaryan mentioned, that Spitak earthquake is one of the most studied earthquakes in the World, and it became the impulse, which united the World against the disasters.

“Lessons of Spitak are in the base of our development and policies today as well.

The main reasons of the tragedy 28 years ago were the non-preparedness and incompetence. Today we have political will, Ministry containing all the necessary and important services, joint crisis communication system, DRR National Platform, Disaster Response Plans with the precise action plans and delegated responsibilities, DRR Strategy”, H. Mkhitaryan added.

H. Mkhitaryan mentioned as well, that the developments of recent 25 years; from responding culture by DRR to prevention culture, always emphasize the role and place for Public Awareness in DRR and Community and State Sustainable Development processes.

 “After the adoption of Sendai Plan of Action 2015-2030, number of measures are being implemented to bring this program to life. Under the light of Sendai, we’ve assessed our needs and capacities and developed new DRM strategy and Actions.   We understand clearly, that only aware and prepared population can build resilient, safe and sustainably developing country”,  Mkhitaryan said.

H. Mkhitaryan emphasized the importance of Public Awareness and mentioned, that the 4th Conference is dedicated to the issues of Public Awareness. He added, that the packages of the suggestions with the first 2 conferences were presented in Sendai, and that’s why, the UN leadership persuades Armenia to continue its leading role in this filed.

“Last year we discussed the role of the Mass Media, the problems and solutions, which are common for all the corners of our Planet. This year, local and international experts, taking into consideration the lessons learnt and the best practice, will sum up and develop suggestion packages with detailed road map to submit at DRM Global Platform in Mexico next year. I hope this Conference will have its input in International Developments and in our country as well, in the process of Emergency Communication Management, and all the partners and Media involvement efficiency raising. The most important is the realizing, that after Spitak, the way to reach sustainable development should pass through Paris and Sendai. I wish interesting and productive work to all of us”, concluded H. Mkhitaryan. 

In his welcoming speech, N. Grigoryan made a historical overview on the previous Yerevan Conferences, and mentioned, that suggestion packages were developed as a result of them, which were presented at important international events and initiatives. In March 2015 Sendai Conference, which was attended by representatives of 189 countries, 49 inter-governmental and 188 NGOs and more than 200 media organizations, Armenian experience and Yerevan suggestions were presented. 

“The first Conference was organized in 2013, at 25th year of Spitak Earthquake, based on the lessons learnt. This lessons we repeat and fill on our skin till now.

The Spitak earthquake changed the mind of international community, and the World understood, that strategies and policies should be developed and new structures should be established. The most important lesson of Spitak is: everything starts with the awareness, which is knowledge, experience, skills and capacity. And it’s not accidental, that public awareness is in the base of all our policies and strategies: Hyogo, Sendai, Climate Change and Adaptation and Sustainable Development projects”,  N. Grigoryan said.

Presenting the goals and targets of the 4th Conference, N. Grigoryan, made a historical overview on 12 capitals of historical Armenia, emphasizing, that many communities, cities and churches were destroyed not by the enemy armies, but as a result of earthquakes. 

 “I mentioned this data, not for frightening, but only to remind, that the earthquakes have the law of repeating, The only way to live with them and other nature phenomena, is the awareness, making the knowledge a skill and capacity, uniting the efforts and the potential of the person, the community, the state and intergovernmental organizations”,   concluded N. Grigoryan,

After N. Grigoryan speech, all the participants observed a minute of silence in remembrance of the victims of Spitak Earthquake. 

Welcoming the participants of the event and emphasizing the importance of Yerevan Conferences, Ms Madhavi Ariyabandu, Sub-Regional Coordinator for Central Asia and South Caucasus UN Office for Disaster Risk Reduction (UNISDR) mentioned, that the title of the 4th Conference, is very important topic in DRR field. 

 “Using new information technologies make possible the reduction of social infrastructure and human loses. It’s very important for the message to reach to the appropriate group of the society in such a way, which will provide the person with the opportunity to take correct steps to save himself and his loved ones. I hope this Conference will become the continuation for the discussions of topics, which we started three years ago. We have to remind, that under the light of Sendai, the interests of all the groups of the society should be taken into consideration, women, children, elderly, socially vulnerable and persons with special needs.  Individual approach should be provided to each of them. Thus, I hope during these discussions we will come to efficient conclusions.

Every county has the point of its special attention. It means, that every state should adopt its unique approach. The education should start from the schools, and Mass Media must be actively involved. The dissemination of International experience should get serious attention. I have to mention, that we appreciate Armenia’s efforts and the dissemination of Armenian experience in the fields of DRR and DRM”, concluded M. Ariyabandu. 

UNICEF Armenia representative Tanya Radochay mentioned, that the World today moves not as much towards eliminating the consequences of disasters, but Disaster Risk Reduction.  Armenia is in a disaster prone zone, and, using Armenian experience, a serious progress can be achieved, buy sharing that experience with other countries.

“This country implements serious work to present its experience to the World. When we talk about awareness raising, that is the key to solve any problem. We appreciate Armenia’s leading position in this field. You make huge efforts to present your lessons learnt to the World. Thank you for that. UNICEF is involved in this and many other events in local and community levels. We try to raise the awareness of the teachers and parents as well. However, we shouldn’t be satisfied with this progress. We have to move forward.  As there are many seismically vulnerable schools in Armenia, UNICEF, with the Government of Armenia, do everything to reduce their number and increasing the seismic resilience of many educational institutions.  This is a serious task for the RA Government. We are happy to support the Government, to ensure safe education for children. Perhaps, we all know, that not the earthquakes take lives, but the building, which cannot resist the shocks”, T. Radochai added.

Mrs. Radochai pointed out number of disastrous threats as well. According to her, the contamination is very urgent issue requiring attention. UNICEF has published a report recently related to this issue. It involves issues regarding children as well. She insisted, that soil contamination should be taken into consideration, which is a result of mining activities.

At the Conference foreign and Armenian experts, Mass Media representatives and leaders of different organizations gave reports, presenting their experience and skills on Disaster Risk Reduction, Public Awareness Strategies, national plans to resist disasters, disaster prevention and elimination of consequences.

 

Reports

 

On the 1st Day of the Conference reports on the following reports were presented:

 Ms Madhavi Ariyabandu, Sub-Regional Coordinator for Central Asia and South Caucasus UN Office for Disaster Risk Reduction (UNISDR)

“The 3rd UN international Conference on DRR. Wrap up and results: Sendai Framework for Action”

During her speach Mrs. Ariyabandu pointed out the commitments suggested at Sendai Conference, its role and importance, and the high level participation. The speaker presented 4 priorities and 7 targets of Sendai, which have precise time table of implementation.  She emphasized the differences between Hyogo and Sendai Frameworks, particularly paying attention to the fact, that the focus of Sendai is the Disaster Risk Management, and not the management of disaster consequences and loses, as it was in Hyogo.

Disaster Risk Management focuses on sustainability and resilience. She clearified, that according to SFA, all the levels should be in the focus: national, local and community, as well all the stakeholders should be involved, particularly the private sector. 

Mr. Hitoshi Baba, JICA, Senior Consultant

“Japan efforts on DRR in the context of Sendai Framework of Disaster Risk Reduction”

Mr. Baba presented the geographical features of Japan, the types of natural and men-made disasters, and brought some statistics, emphasizing that the earthquake is the most frequent disaster in Japan.  He presented Japanese system of public awareness and related legal field, mentioning, that every community in Japan has a distinct mechanism for assessing different types of loses. It helps to understand, how much investment is needed for future and possible risks. The speaker presented JICA’s target points, mention, that, unlike other international donors, JICA focuses more on risk reduction, than in elimination of consequences, directed to the establishment of resilient society.  To achieve the goal, risk literacy should be shaped.

 

Mr. Jair Torres, DRR Consultant  Cross Cutting Thematic Unit on DRR, UNESCO

UNESCO’s mandate on DRR experiences and approaches“.

 The speaker mentioned particularly, that for implementation of DRR strategy its necessary to raise the level of education and literacy.

“Our organization tries to strengthen the links and cooperation between international scientific network and the experts developing different policies in the field, aimed at building member states capacities in DRR”, said Jair Torres. 

Ms Tatiana Ten, Emergency /DRR specialist /UNICEF/, “The Sendai Framework for DRR and Children to the participants”

The speaker mentioned, that the UNICEF is actively involved in the regional DRR activities, and is particularly focused in 2 processes. The first one: children capacity building, which suppose schools resilience building and the second: local and community life development, which contributes mainly to children capacity building.  She mentioned Armenia’s experience as an example, emphasizing, that the country implements schools safety and resilience building projects in a very impressive way. and UNICEF actively cooperates with the Ministries of Emergency Situations and Education and Science.

Ms Tatiana Ten, presented also the specific characters of guidelines and methods for strengthening children’s capacities at schools, developed by UNICEF:

 “DRR topics are included in educational projects. Number of text materials and interactive tools, not only in printed versions, but also cartoons and videos, which are created for different age groups, and also for children with special needs. Our experience has proved, that children are capable to participate and have a significant input in DRR. They can inform adults and share their experience”.

At the end of her speech, Ms Ten showed short videos on how children in Armenia get education in this field and play their role in DRR.

Mr. Nikolay Grigoryan, SFA National focal Point, Deputy Head of Rescue Service, RA MES, Major-General

“Armenian Practice. Sendai Framework as a Guide for National Resilience Comprehensive Strategy of RA”

N. Grigoryan mentioned, that having learned the lessons of Spitak Earthquake, Armenia has recorded significant achievements: ES powerful system is operating, a serious step forward is done towards improving public awareness: TV programs, newspapers, websites, etc.. 

“We have involves the Press Officers from all the ministries/institutions, regional administrations, as well as of private sector and international organizations. We plan to involve all the schools and industrial enterprises. Due to the active cooperation with all the diplomatic corps, MES created an “Emergency Network”, where all the stakeholders form state bodies to private sector are included. We’ve developed a crisis communication plan in case of strong earthquakes, where the role, responsibility, jurisdiction, information content and awareness time, speakers and cooperation format of every organization is provided. It aims at ensuring effective crisis communication, inform the population, as well as work with the population. Learning from Japanese experience, we plan to implement public campaigns, and with the help of American experience, we’ve already created Interagency Information Center, which allows the state agencies to speak with one voice”, Mr. said. 

 The speaker expressed hope also, that due to the cooperation with the international partners, it will be possible to have much more achievements in Armenia.

Mr. Amir Azizi, Chair of Asian Safe Community Network /ASCN/

“Mashhad, community, which contributed in DRR”

Mr. Azizi presented the Iran National and Mashhad city Emergency Situations systems features and recent achievements related to latest IT usage. Mashhad, as Yerevan, is in Seismic active zone  and long history of earthquakes. The speaker mentioned floods, which are very frequent in Mashhad in recent years, and presented the scale of investments done to resist the disasters.

Mettew John Masn, Coordinator for Fire-Rescue Service and Response Recourses

“UK National and Local risks”

The speaker presented UK experience of Emergency resistance and the role of latest technologies. He said, that risks assessment is being implemented, where all the consequences  are being considered. He presented the UK legal field of Emergency Response, where the law adopted 2004 regulated the role distribution of different stakeholders.   He mentioned, that there is a national network, which pass the risk assessment and processed data to the local level, to so called local network.

Dominic Maxwell-Batten, Emergency Planning Officer, Devon County Council, Response Resourcing Manager, Fire and Rescue Service,

“UK Experience of Stakeholders Engagement”

 

The speaker presented, who are the main stakeholders in ES field in UK, and they exchange resources and capacities.  He presented as well risk assessment mechanisms in UK, and the relevant legal field. Risk assessment process is being implemented in national level, and the government is obliged to deliver  it to the stakeholders. It means, that all should be aware and informed.

“The law in Great Britain requires, that all the stakeholders should act jointly, bit not separated. It supposed close cooperation with local bodies”, emphasized D. Maxwell-Batten

He mentioned as well, that flooding is the most dangerous risks in UK. There 3 types of them: river, snow melting and flooding, as a result of tides. UK is getting prepared to this disaster continuously. Huge work is being done in the communities to strengthen local capacities, and in this field, the speaker, as a guarantee for success, pointed out not the  dictating of the requirements by the state bodies, but revealing their requirements. 

Mr. Kei Oharu, Senior Correspondent, Current affairs Division NHK, Japan Broadcasting Corporation

"To Save Lives Though Information. NHK's Disaster Reporting After March 11th 2011"

 

 Mr.. Oharu, presented the geographical features of Japan, different types of natural and man-made disasters, some statistics, emphasizing, that the earthquakes are the most frequent disaster in Japan. He mentioned, how important are the public awareness and warning issues in Japan, becoming the an separate part of Japanese  everyday life. 

Mr. Jonathan Fowler,  Public Information Officer, UNISDR,
Communicating the messages of the Sendai Framework: how UNISDR uses awareness to reduce disaster risk" 

The speaker mentioned, that the UN focuses on raising SFA awareness among the population. It is being implemented in different ways, and the Social Media has a crucial role here.

“We are taking one of the 7 targets of SFA and organize public campaigns, then passing to the other targets. SFA is not separated and independent project, it is connected to the Agendas of Sustainable Development and Climate Change and Adaptation projects, as 17 goals of Sustainable Development are related to DRR”, said J. Fowler.

Mr, Amjad (Faruq) Bhati, Community development policy institute, Islamabad, Policy Senior Consultant

“Public Awareness in DRR: some ideas for implementation”

Mr. Bhati presented Pakistani experience in public awareness, describing the country’s geographical position and the most frequent disasters. He mentioned, that any delivered information should be presented in a plain and understandable way, and the idea, that the disaster is not  a destiny should be passed.  By his words, Risk and Crisis communication strategy should be developed, based on the Sendai Framework for Action.

“Our information might not be clear to everyone, considering, that different groups receive them. Women, children, elderly must be informed different ways. Thus, we should consider the audience, while delivering messages”, Mr. Bhati mentioned.

He emphasized the leading role of Armenia in public awareness field, mentioning, that the country can become a uniting center for all the stakeholders of the World, with its rich experience.  He suggested to create an international knowledge-based forum, where the latest technologies used in DRR might be presented. 

  

2nd Day: Round table – discussion with the participation of International and Armenian IT sphere 

At the round table the experts presented reports on the creation of  popular and interesting Depositary of  DRM public awareness, crisis communication, best projects, innovations and new solutions using IT. 

Haik Chobanian, Deputy head of Union of Information technologies enterprises, chaired the session. 

During the discussions, the experts presented, how due to the IT innovative solutions it became possible to reach serious results in crisis management, communication, monitoring, forecast, danger assessment and risk revealing and assessment, warning, awareness, learning and other fields. 

Thus, IT allows to create databases with high effectiveness, which ensure the smooth exchange of reserve and statistic data between different agencies.

Innovative solutions were presented, which can foster the process of awareness, warning and learning of different layers of population (children, elderly, people with special needs).

One of the examples of innovation in Emergency Management field, was the possibility “emergency” radio circle creation in a radius of 3 km in disaster zone, for lack of electricity and communication means.  Due to this innovative solution, those, who are in a this radio zone, can communicate with each other, by text and audiovisual messages. The system allows for about 200 people to connect with the managing station located in disaster zone and with each other.

New mechanisms of using mobile applications and danger mapping were also presented, allowing people to participate in risk revealing and reduction process. 

Round table-discussion was followed by the process of suggestions development to be presented in Global Platform, Mexico, May, 2017.   The conference participants divided into 3 groups. After the discussions, every working group presented a final report, with constructive suggestions on the steps to be done after the Conference.   

The best ways for public awareness may be the following:

The creation of International Portal, which is one of the best sources of experience and practice for DRR and public awareness. For that purpose, the Government of Armenia should segregate the main actors, who has experience in DRR sphere. It should also establish connection to the countries which have experience in DRR sphere, then wrap up and summarize the outcomes. 

 The creation of Hackathon, which aims to take the data from different official sources and to present it in one “language”. The problem is that different organizations talk about the same thing through different languages. The information database should be presented in an available language and in this process the Hackathon may serve as a great mechanism. Now that function assumed UNDP international organization. Up to the presentation of suggestions to the Global Platform one may contribute to the formation of Hackathon through the international initiatives. This process may well serve not only for enhancing the public awareness but also for collection of data.

  

Actions directed to enhance public awareness

  1. Creation of “Emergency Network”: to involve the PR specialists of State Governmental and municipal bodies (Ministries, State Agencies, Regional Administrations, Municipalities), Non-governmental and international organizations, the objects having special and main importance and the media as well. Afterwards expand the “Emergency Network” by involving all the educational establishments and communities, objects and organizations.
  2. The organization of a Campaign: To organize a big public campaign on DRR and all Nation exercise with scenario of earthquake and its secondary consequences: all participate in it – from the child of a kid garden up to president of the state.
  3. Organization of exercises
  4. To create an available website/ to upload videos, audios …
  5. To create web-based TV and upload the video clips, movies of all States.
  6. Classes for reporters/journalists
  7. To create virtual games, cartoons, colorful books on DRR
  8. To note the story of a survivor of the disaster 
  9. Usage of modern/newest IT: to use newest IT in all initiatives including the public awareness.
  10. To include DRR themes in curriculum.
  11. To "Translate” the information received from other country, in order to make it available to the Government / to develop an integrated methodology in the national and local levels.
  12. To organize public education through different educational programs.
  13. To create resource-centers for Media
  14. To input DRR education creativity. 
  15. To create regional educational center for civil servants.
  16. Organization of games and festivals.
  17. The involvement of business.  
  18. The foundation of disaster museum.
  19. To organize “Tell to your grandfather” competition. The child informs to other age groups.
  20. To spread the information in the places available to elders – gardens, social service centers, newspapers, TV.
  21. Creation of a network consisting of Emergency reporters and organizations.
  22. Creation of voluntary network. 

During the formation of suggestions package of the conference it was also discussed the issues concerning the creation of International Working Group, the idea which had already been drawn during the 3rd international conference. According to discussion the working group will propel the agenda of information and communication in order to effectively reduce disaster risks.

The International Working Group will assume the following commitments.

(Recommended, not compulsory list of issues that need to be investigated by the International Working Group)

(i) How to develop public information in terms of DRR, including crisis communication, the awareness guidelines and criteria for member states based on current best practices, suitable in terms of cultural appropriateness, consistent with communication technology advances and knowledge transfer continuity in order to be confident that the guidelines and criteria will stay up-to-day.

(ii) How to develop indicators of public awareness that will support the Sendai DRR program.

(iii) How to establish the International Association of Emergency Channel, including public authorities, the media and other people, responsible for information flow.

(iv) How to promote and influence the inclusion of DRR in education institutions at all levels (kindergartens, schools, universities, graduate programs and professional schools). How to develop risk information and awareness-raising courses on DRR and capacity building of the main figures in these fields.

(v) How to connect the education to information and communication research institutions in the field of DRR in order to improve the knowledge about the best practices and new trends.

(vi) How to develop criteria, thematic studies and examples to help the public distinguish between DRR information.

(vii) How to encourage the media to be more actively involved in the dissemination of DRR education and information, for example through the educational resource-centers for journalists.

(viii) How to encourage ES Ministries and departments to strengthen their information and communication management capacities.

ix) How to invite governments and international organizations to develop a Public Information plans, to conduct crisis communication exercises and to organize a national public-awareness campaigns at least once a year.

(x) How to invite governments and other stakeholders to strengthen their cooperation in terms of applying common approaches of information and communication for effective DRR. To promote a common approach in DRR related public awareness and educational materials. 

The Working Group will operate within the existing capacity of the responsible agencies, with the support of partners, if necessary.

The working group should develop global, regional/country level work planning actions involving various agencies and prepare joint annual work plans, with the schedule and budget for common actions, events, publications etc.

The Working Group should submit reports on its activities during the annual and semi-annual meetings.

The head of the working group should ensure open and transparent activity for the group. He is primarily responsible for directing the actions of the group according to working plan and for meetings with partners, for which Secretariat of the Working Group should provide necessary logistical support. The group may assist in mobilizing technical and financial resources to effectively implement working plans.

After the discussion of suggestions package the main spokesmen of the conference made their final speeches and remarks.  

"Public Awareness, as a cornerstone of DRR and sustainable development" international conference started in 2013, in the eve of the 25th anniversary of Spitak earthquake, and is held for the 4th year in a row. In 2013 the conference was entitled "The officials, international organizations, media executives and journalists together for resilient planet Earth," In 2014 - "Public awareness is an essential prerequisite for disaster risk reduction", and in 2015 - "The media, public awareness and Sendai DRR program".

 

 

 


OUR SPONSORS


«Հանրային իրազեկումը՝ որպես աղետների ռիսկի նվազեցման և կայուն զարգացման անկյունաքար» 4-րդ միջազգային համաժողովի քննարկման ամփոփում

«Աղետների ռիսկի նվազեցման Սենդայի ծրագիրը, անվտանգության մշակույթը, նորարարությունն ու տեղեկատվական նորագույն տեխնոլոգիաները»

Դեկտեմբերի 13-14, 2016 թ., Երևան, Հայաստան

 

Սպիտակի երկրաշարժից 28 տարի անց. Աշխարհը շարունակում է վերլուծել ավերիչ երկրաշարժի դասերը

 

Դեկտեմբերի 13-ին Երևանում անցկացվեց արդեն ավանդական դարձած «Հանրային իրազեկումը՝ որպես աղետների ռիսկի նվազեցման և կայուն զարգացման անկյունաքար» երկօրյա 4-րդ միջազգային համաժողովը, որը կազմակրեպել էր ՀՀ Արտակարգ իրավիճակների նախարարությունը՝ ՄԱԿ-ի աղետների ռիսկի նվազեցման գրասենյակի հովանու ներքո և միջազգային գործընկերների աջակցությամբ: Միջազգային 4-րդ համաժողովի խորագիրն է «Աղետների ռիսկի նվազեցման Սենդայի ծրագիրը, անվտանգության մշակույթը, նորարարությունն ու տեղեկատվական նորագույն տեխնոլոգիաները»: Միջոցառումը վարում էր ՀՀ ԱԻՆ ՓԾ տնօրենի տեղակալ, փ/ծ գեներալ-մայոր, Սենդայի գործողությունների ծրագրի ազգային համակարգող Նիկոլայ Գրիգորյանը:

 

Միջոցառմանը մասնակցում էին միջազգային (ՄԱԿ-ի տարբեր գործակալություններ` Զարգացման ծրագիր (UNDP), Մանկական հիմնադրամ(UNICEF), Հանրային կապերի վարչություն (UNDPI), Մարդասիրական հարցերի համակարգման գրասենյակը (UNOCHA), Բնակչության հիմնադրամ (UNFPA), Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի գրասենյակ (UNHCR), Կրթության, գիտության և մշակույթի կազմակերպություն (UNESCO), Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպություն (FAO), ինչպես նաև ԱՄՆ միջազգային զարգացման գործակալություն (USAID), Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտե (ICRS), Ճապոնիայի միջազգային համագործակցության գործակալություն (JICA), «Օքսֆամ» (Oxfam), «Վորլդ Վիժն Արմենիա» (World Vision Armenia), ԵԱՀԿ, Միգրացիայի միջազգային կոմիտե, և այլն) հասարակական, երիտասարդական, բնապահպանական, առողջա­­­­­­­­­պա­հա­­­­կան կազմակերպությունների, կանանց ռեսուրս և Օրհուս կենտրոնների, Հայկական Կարմիր խաչի ընկերության ղեկավարներ և ներկայացուցիչներ, Հայաստանում տարբեր երկրների արտակարգ և լիազոր դեսպաններ, Մեծ Բրիտանիայից, Ճապոնիայից, Ֆրանսիայից, Շվեյցարիայից Իրանից, Պակիստանից, Վրաստանից, ՌԴ-ից Չիլիից ժամանած անվանի փորձագետներ,  աշխարհի ճանաչված լրատվական գործակալությունների ներկայացուցիչներ, լրագրողական և ուսուցողական կենտրոնների, համալսարանների, միջազգային կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, ՀՀ նախարարություն-գերատեսչություների, մարզպետարանների և Ազգային Ժողովի ներկայացուցիչներ: 

Համաժողովը նպատակ ունի հանրայնացնել ՄԱԿ-ի ռազմավարությունները, այն է՝ «Սենդայի գործողությունների», «Կլիմայի փոփոխության, փոփոխականության և հարմարվողականության» ու «Կայուն զարգացման» ծրագրերը, դրանց փոխկապակցման և իրականացման լավագույն փորձը, ընդգծել հանրային իրազեկման, տեղեկատվական նորագույն տեխնոլոգիաների և գիտելիքի դերը կանխարգելման ու անվտանգության մշակույթի ձևավորման և աղետների ռիսկի նվազեցման ոլորտներում. ինչպես նաև՝  ներգրավել բոլոր ոլորտների շահառու դերակատարներին: Համաժողովի ընթացքում կազմվեց հանրային իրազեկման ոլորտի առաջարկների վերջնական փաթեթ՝ 2017 թ.-ի «Գլոբալ պլատֆորմ» համաժողովին (Մեքսիկա, 2017թ. մայիս) ներկայացնելու համար:

 ՀՀ ԱԻ նախարարի տեղակալ Հայկարամ Մխիթարյանը, նախարար Ա. Երիցյանի և ամբողջ նախարարության անունից ողջունելով համաժողովի մասնակիցներին, մաղթեց, որպեսզի երևանյան 4-րդ համաժողովն իր զգալի ներդրումն ունենա թե՛ Հայաստանում, թե՛ ամբողջ աշխարհում «Սենդայի», «Փարիզի» ու «Կայուն զարգացման» գաղափարների տարածման, հանրայնացման ու իրականացման, ինչպես նաև բոլոր դերակատարների ներգրավման գործընթացում:

-       Մեր բոլորի աչքի առաջ տարեցտարի աճում են աղետները, և առավել ողբերգական են դառնում  դրանց հետևանքները: Զարգացած երկրներում մեծանում են ֆինանսական կորուստները, իսկ զարգացող երկրներում, քիչ ներդրումներ անելով, հատուցում են մարդկային կյանքերով, - ասաց փոխնախարարը:

 Հ. Մխիթարյանը նշեց, որ Սպիտակի երկրաշարժն աշխարհի ամենաուսումնասիրված աղետներից է, և այն ազդակ դարձավ, որ աղետների դեմ պայքարում աշխարհը միավորվի:

- Սպիտակի դասերն այսօր էլ արդիական են և դրանք դրված են մեր զարգացման ու քաղաքականության հիմքում: 28 տարի առաջ պատուհասած ողբերգության գլխավոր պատճառն անիրազեկությունն ու անպատրաստվածությունն էր: Այսօր մենք ունենք քաղաքական կամք, անհրաժեշտ ու կարևոր բոլոր ծառայություններն ընդգրկող ԱԻ նախարարություն, ճգնաժամային կառավարման պետական միասնական համակարգ, ԱՌՆ ազգային պլատֆորմ աղետների արձագանքման պլաններ, գորոծողությունների հստակ ժամանակացույցով ու պատասխանատվությունների դերաբաշխումով աղետների ռիսկի նվազեցման ազգային ռազմավարություն, - հավելեց Հ. Մխիթարյանը:

Հ. Մխիթարյանը նշեց նաև, որ վերջին 25 տարվա զարգացումները՝ արձագանքման մշակույթից աղետների ռիսկի նվազումով դեպի կանխարգելման մշակույթ անցնելը, անընդհատ ընգծում են հանրային իրազեկման տեղն ու դերն աղետների ռիսկի նվազեցման և համայնքների ու պետությունների կայուն զարգացման գործընթացում:

- Սենդայի 2015-30 թթ. ԱՌՆ գործողությունների ծրագրի ընդունումից հետո ՀՀ-ում արդեն իսկ իրականացվում են միջոցառումներ այդ ծրագրի կյանքի կոչման ուղղությամբ: Սենդայի լույսի ներքո գնահատեցինք մեր կարիքներն ու կարողությունները և մշակեցինք ԱՌԿ նոր ռազմավարություն ու գործողությունների նոր ծրագիր: Մենք հստակ պատկերացնում ենք, որ միայն իրազեկված ու պատրաստված, ակտիվորեն ներգրավված բնակչությամբ կկարողանանք կառուցել աղետակայուն, դիմակայուն, անվտանգ ու կայուն զարգացող երկիր, - ասաց Հ. Մխիթարյանը: 

Հ. Մխիթարյանն իր խոսքում ընդգծեց հանրային իրազեկության կարևորությունը և նշեց, որ երևանյան 4-րդ համաժողովը, ինչպես և նախորդները, հենց այդ խնդիրներին է նվիրված: Նա հավելեց, որ առաջին երկու համաժողովների առաջարկներով փաթեթը ներկայացվել է Սենդայ և պատահական չէ, որ ՄԱԿ-ի ղեկավարությունը հորդորում է Հայաստանին շարունակել առաջնորդողի դերն այս ոլորտում:

- Անցած տարի մենք քննարկեցինք լրատվամիջոցների տեղն ու դերը, առկա խնդիրներն ու լուծման ուղիները, որոնք ընդհանուր են մեր երկիր մոլորակի բոլոր անկյունների համար: Այս տարի տեղի ու միջազգային փորձագետները, հաշվի առնելով քաղած դասերն ու լավագույն փորձը, կընդհանրացնեն ու գործողությունների հստակ ճանապարհային քարտեզով առաջարկների փաթեթ կձևավորեն` եկող տարի մայիսին Մեքսիկայում կայանալիք ԱՌԿ Գլոբալ Պլատֆորմ ներայացնելու համար: Հուսով եմ, որ այս համաժողովն իր ներդրումը կունենա միջազգային զարգացումներում և հենց մեր երկրում ԱԻ տեղեկատվության կառավարման, ԱՌՆ հանրային իրազեկման, բոլոր ոլորտների գործընկերների, նաև` լրատվամիջոցների ներգրավման արդյունավետության բարձրացման գործընթացում: Կարևորն այն գիտակցությունն է, որ Սպիտակից հետո կայուն զարգացման հասնելու մեր ճանապարհն անպայման պիտի անցնի Փարիզով ու Սենդայով: Բոլորիս մաղթում եմ հետաքրքիր ու բեղմնավոր աշխատանք, - եզրափակեց Հ. Մխիթարյանը:

Բացման խոսքում ողջունելով ներկաներին՝ Ն. Գրիգորյանը պատմական ակնարկ կատարեց նախորդ տարիներին կազմակերպված երևանյան միջազգային համաժողովներին և նշեց, որ դրանց ընթացքում կազմվել են առաջարկների փաթեթներ, որոնք ներկայացվել են միջազգային կարևորագույն միջոցառումների և նախաձեռնությունների շրջանակներում: 2015 թ. մարտին կայացած Սենդայի համաժողովին, որին մասնակցում էին 185 երկրի, 49 միջկառավարական և 188 ՀԿ-ի և ավելի քան 200 լրատվամիջոցի ներկայացուցիչներ, ներկայացվել են երևանյան առաջարկներն ու Հայաստանի փորձը: 

- Առաջին համաժողովը մենք կազմակերպեցինք 2013 թ. ՝ Սպիտակի մեծ երկրաշարժի 25-րդ տարելիցին ընդառաջ՝ հիմքում դնելով այդ երկրաշարժից քաղած դասերը: Սպիտակի դասերը մենք սերտում ենք և մեր մաշկի վրա զգում ենք մինչ օրս: Սպիտակի երկրաշարժից սկսվեց համաշխարհային հանրության գիտակցության այն մեծ փոփոխությունը, որ աշխարհը պետք է միավորվի աղետների դեմ, որ ռազմավարություններ և քաղաքականություններ պետք է մշակվեն, որ նոր կառույցներ պիտի ստեղծվեն: Կարևորագույն դասը, որ տվեց Սպիտակը հետևյալն է. ամեն ինչ սկսվում է իրազեկումից, այսինքն՝ գիտելիք, փորձ, հմտություն, կարողություն: Պատահական չէ, որ մեր բոլոր քաղաքականությունների և ռազմավարությունների հիմքում՝ Հյոգոյի, Սենդայի, Կլիմայի փոփոխության, փոփոխականության և հարմարվողականության ու Կայուն զարգացման ծրագրերում, ամրագրված է հանրային իրազեկությունը որպես անկյունաքար, - ասաց Ն. Գրիգորյանը:

Ներկայացնելով 4-րդ համաժողովի նպատակները և թիրախային կետերը՝ Ն. Գրիգորյանը պատմական ակնարկ կատարեց Հայաստանի 12 մայրաքաղաքների մասին՝ ընդգծելով, որ Հայաստանի շատ բնակավայրեր, մայրաքաղաքներ և եկեղեցիներ ամբողջական կամ մասամբ ավերվել ու խոնարհվել են ոչ այնքան թշնամիների ասպատակություններից, որքան երկրաշարժերից:

- Այս տվյալները ես նշում եմ, ոչ թե ահաբեկելու համար, այլ պարզապես իրազեկում և հիշեցնում եմ՝ երկրաշարժերն ունեն կրկնելիության օրենք: Դրանց, ինչպես նաև բնության այլ երևույթների հետ հաշտ ապրելու միակ ճանապարհը իրազեկությունն է, գիտելիքը՝ հմտություն-կարողություն դարձնելը, մարդու, համայնքի, պետության, միջպետական կազմավորումների ջանքերի ու ներուժի միավորելը, - եզրափակեց Ն. Գրիգորյանը:

Ն. Գրիգորյանի ողջույնի խոսքից հետո ներկաները մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Սպիտակի երկրաշարժի և աշխարհի բոլոր աղետների զոհերի հիշատակը:

 Ողջունելով միջոցառման մասնակիցներին և ընդգծելով երևանյան միջազգային համաժողովների կարևորությունը՝ ՄԱԿ-ի աղետների ռիսկի նվազեցման գրասենյակի Կենտրոնական Ասիայի և Հարավային Կովկասի ենթահամակարգող Մ. Արիաբանդուն նշեց, որ 4-րդ համաժողովի խորագիրը՝ այն է «Աղետների ռիսկի նվազեցման Սենդայի ծրագիրը, անվտանգության մշակույթը, նորարարությունն ու տեղեկատվական նորագույն տեխնոլոգիաները» շատ կաևոր թեմա է ԱՌՆ ոլորտում:  

- Նորագույն տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառմամբ կարելի է պակասեցնել սոցիալական ենթակառուցվածքների և մարդկային կորուստները: Շատ կարևոր է, որպեսզի ուղերձը տեղ հասնի հասարակության համապատասխան շերտին այնպիսի տեսքով, որպեսզի հնարավորություն տա անձին ճիշտ գործողություն կիրառել իրեն կամ իր մտերիմներին փրկելու համար: Ես հուսով եմ, որ այս համաժողովը շարունակությունը կդառանա այն թեմաների քննարկման, որ մենք սկսել ենք երեք տարի առաջ: Պետք է հիշեցնել, որ Սենդայի գործողությունների լույսի ներքո անհրաժեշտ է հաշվի առնել, որ ուշադրության կենտրոնում պետք է լինեն հասարակության բոլոր խավերի և շերտերի՝ երեխաների, կանանց, տարեցների, անապահով և հատուկ կարիքավոր մարդկանց մտահոգությունները: Նրանց պետք է ցուցաբերվի անհատական մոտեցում: Ուստի` հուսամ այս քննարկումների ընթացքում մենք արդյունավետ եզրակացության կհանգենք: Յուրաքանչյուր երկիր ունի ուշադրության իր կիզակետը: Մարդիկ շատ ավելի լավ են ըմբռնում ուղերձները, որոնք ստանում են իրենց հարազատ/մայրենի լեզվով, տեղական իշխանության կողմից: Սա նշանակում է, որ ամեն պետություն պետք է ցուցաբերի յուրովի մոտեցում: Ուսուցումը պետք է սկսվի դպրոցներից, ինչպես նաև այն ակտիվորեն պետք է կյանքի կոչվի լրատվամիջոցների օգնությամբ: Մեծ ուշադրություն պետք է դարձվի միջազգային փորձի տարածմանը: Ցանակալի արդյունքի կարելի է հասնել միայն այս ճանապարհով: Պետք է նշեմ, որ մենք մեծապես ողջունում ենք ԱՌՆ և ԱՌԿ ոլորտներում Հայաստանի գործադրած ջանքերը և հայաստանյան փորձի տարածումը,- եզրափակեց Մ. Արիաբանդուն: 

 Ողջունելով համաժողովի մասնակիցներին՝ ՀՀ-ում ՄԱԿ-ի մանկական հիմնադրամի (ՅՈՒՆԻՍԵՖ) ներկայացուցիչ Տանյա Ռադոչայը նշեց, որ աշխարհն այսօր իրավմամբ շարժվում է ոչ այնքան աղետների հետևանքների վերացման, որքան աղետների ռիսկերի նվազեցման ուղղությամբ: Նրա խոսքով` Հայաստանը գտնվում է աղետավտանգ գոտում և, օգտագործելով Հայաստանի օրինակը, կարելի է մեծ առաջընթաց գրանցել` այդ փորձը այլ երկրների հետ կիսելու ճանապահով:

 - Այս երկիրը, իսկապես, մեծ աշխատանք է կատարում իր փորձն աշխարհին հասցեագրելու համար: Երբ խոսում ենք իրազեկվածության բարձրացման մասին դա ցանկացած խնդրի լուծման բանալին է: Մենք ողջունում ենք Հայաստանին այս բնագավառում իր առաջատար դերի ու դիրքի համար: Դուք մեծ ջանք եք գործադրում նախկինում քաղած ձեր դասերը աշխարհին հասցնելու և փոխանցելու ուղղությամբ, շնորհակալություն: ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը ևս ներգրավված է այս և շատ այլ միջոցառումներում` և տեղական, և համայնքային մակարդակներում: Աշխատում ենք բարձրացնել նաև ուսուցիչների և ծնողների իրազեկվածությունը: Մինչդեռ, մենք չպետք է բավարարվենք առաջընթացով: Պետք է շարունակենք առաջ գնալ:  

 Քանի որ Հայաստանում կան շատ սեյսմավտանգ դպրոցներ, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը ՀՀ կառավարության հետ համատեղ ամեն ինչ անում է դրանց թիվը կրճատելու և կրթօջախների սեյսմակայությունը բարձրացնելու ուղղությամբ: Մի քանի տարի առաջ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն աջակցեց Հայաստանի դպրոցների սեյսմիկ ռիսկերի գնահատմանը: Մենք բացահայտեցինք, որ կան շատ սեյսմավտանգ կրթօջախներ: Սա Հայաստանի կառավարության համար մեծ առաջադրանք է: Մենք շատ ուրախ ենք աջակցել ՀՀ կառավարությանը, որպեսզի ապահովենք երեխաների անվտանգ ուսուցումը: Թերևս, բոլորս գիտենք, որ երկրաշարժերը չէ, որ կյանքեր են խլում, այլ այն շենքերը, որոնք չեն դիմանում ցնցումներին, - հավելեց Տ. Ռադոչայը:

Տանյա Ռադոչայն առանձնացրեց մի շարք աղետավտանգ սպառնալիքներ ևս: Ըստ նրա` շատ հրատապ և ուշադրություն պահանջող խնդիր է այսօր աղտոտվածությունը: Դրա վերաբերյալ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը վերջին շրջանում հրատարակել է մի հաշվետվություն, որը վերաբերում է հենց այս խնդրին: Այնտեղ ներառված են նաև երեխաներին վերաբերող խնդիրները: Տ. Ռադոչայի պնդմամբ` պետք է հաշվի առնել նաև հողի աղտոտվածությունը, որը հետևանք է հանքարդյունաբերական աշխատանքների:

Համաժողովի ընթացքում արտերկրի և Հայաստանի փորձագետներ, լրատվամիջոցների ներկայացուցիչներ ու տարբեր կառույցների ղեկավարներ հանդես եկան զեկույցներով՝ ներկայացնելով իրենց փորձն ու հմտությունները Աղետների ռիսկի նվազեցման, հանրային իրազեկման ռազմավարությունների և տարատեսակ աղետներին դիմագրավելու ազգային պլանների, աղետների կանխարգելման, հետևանքների վերացման վերաբերյալ:

 

ԶԵԿՈՒՅՑՆԵՐ

 

Համաժողովի 1-ին օրվա ընթացքում ներկայացվեցին զեկույցներ հետևյալ թեմաներով.

Տկն. Մադhավի Արիաբանդու, ՄԱԿ-ի աղետների ռիսկի նվազեցման գրասենյակ, Կենտրոնական Ասիայի և Հարավային Կովկասի ենթահամակարգող «ՄԱԿ-ի 3-րդ միջազգային համաժողովը ԱՌՆ թեմայով. Ամփոփում և արդյունքենր. Սենդայի գործողությունների ծրագիրը»

Զեկույցի ընթացքում Մ. Արիաբանդուն առանձնացրեց Սենդայի համաժողովի ժամանակ առաջադրված հանձնառությունները, համաժողովի  դերն ու կարևորությունը, դրան մասնակցության բարձր մակարդակը: Բանախոսը նեկայացրեց Սենդայի գորոծողությունների 4 առաջնահերթությունները, 13 ուղղորդող սկզբունքները և 7 թիրախները, որոնք ունեն իրականացման հստակ ժամանակացույց: Նա ընդգծեց Հյոգոյի և Սենդայի գործողությունների ծրագրերի միջև տարբերությունները` մասնավորապես ուշադրություն հրավիրելով այն հանգամանքի վրա, որ ՍԳԾ-ում կիզակետն աղետների ռիսկերի կառավարումն է, այլ ոչ աղետների հետևանքերի և կորուստների կառավարումը, ինչպես ՀԳԾ-ում էր: ԱՌԿ-ն ուշադրությունը կենտրոնացնում է կայունության ու դիմացկունության վրա:Նա հստակեցրեց, որ ՍԳԾ-ի համաձայն` համահավասարության սկզբունքով ուշադրության կենտրոնում պետք է լինեն պետության բոլոր մակարդակները` ազգային, տեղական և համայնքային, ինչպես նաև պետք է ներգրավվեն բոլոր շահառուները` ներառյալ և հատկապես` մասնավոր սեկտորը:

Պրն. Հիտոշի Բաբա, Ճապոնիայի միջազգային համագործակցության գործակալություն, գլխավոր խորհրդատու

«Ճապոնիայի  հանրային իրազեկման և այլ ջանքերը՝ Աղետների ռիսկի նվազեցման Սենդայի գործողությունների ծրագրի համատեքստում»

Հ. Բաբան ներկայացրեց Ճապոնիայի աշխարհագրական յուրահատկությունները, բնական և տեխնածին աղետների տեսականին, դրանց վերաբերյալ որոշ վիճակագրական տվյալներ` ընդգծելով, որ այնուամենայնիվ, երկրաշարժն ամենից հաճախ պատուհասող արհավիրքն է Ճապոնիայում: Նա ներկայացրեց նաև Ճապոնիայի հանրային իրազեկման համակարգը և դրան վերաբերող օրենսդրական ու իրավական դաշտը` ընդգծելով, որ ԱՌԿ-ը դարձել է Ճապոնիայի ժողովրդի մշակույթի անբաժանելի մասը: Նրա խոսքով` Ճանպոնիայի յուրաքանչյուր համայնք ունի տարբեր տեսակի կորուստների գնահատման հստակ մեխանիզմ: Սա օգնում է հասկանալու` ինչքան ներդրում է անհրաժեշտ անել` ապագա և հնարավոր ռիսկերից խուսափելու համար: Բանախոսը ներկայացրեց նաև JICA-ի գործունեության թիրախային կետերը` նշելով, որ ի տարբերություն այլ դոնոր կազմակերպությունների` JICA-ն ավելի շատ կենտրոնանում է ռիսկի նվազեցման, քան հետևանքների վերացման վրա` ուղղված դիմակայուն հասարակության ստեղծմանը: Դրան հասնելու համար, ըստ բանախոսի, անհրաժեշտ է ձևավորել ռիսկի գրագիտություն:

 

Պրն. Ջեիր Տորես , ՅՈՒՆԵՍԿՈ, ԱՌՆ թեմատիկ բաժնի խորհրդատու

 «ՅՈՒՆԵՍԿO-ի ԱՌՆ լիազորությունները, փորձը և մոտեցումները» 

Զեկուցողը մասնավորապես նշեց, որ ԱՌՆ ռազմավարությունը կյանքի կոչելու համար անհրաժեշտ է նախ և առաջ բարձրացնել կրթվածության/գրագիտության մակարդակը:

- Մեր կազմակերպությունը փորձում է ամրացնել միջազգային գիտական ցանցի և ոլորտում տարբեր տեսակի քաղաքականություն մշակող փորձագետների կապն ու  համագործակցությունը, որը նպատակ ունի բարձրացնել անդամ պետությունների կարողություններն ԱՌՆ ոլորտում, - մասնավորապես ասաց Ջ. Տորեսը:

 Տկն. Տատիանա Թեն, ՅՈՒՆԻՍԵՖ, Արտակարգ իրավիճակների/ ԱՌՆ մասնագետ

 «Սենդայի գործողությունների ծրագիրը երեխաների և ԱՌՆ-ի համար»  

Բանախոսը նշեց, որ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը տարածաշրջանում ակտիվորեն ներգրավված է ԱՌՆ գործընթացներում և հիմնականում կենտրոնանում է երկու գործընթացի վրա: Առաջին` երեխաների կարողությունների բարձրացում, ինչը ենթադրում է նաև դպրոցների դիմակայունության բարձրացման ուղղված աշխատանքներ և երկրորդ` տեղական և համայնքային կյանքի զարգացում, որը ևս մեծապես նպաստում է երեխաների կարողությունների բարձրացմանը: Նա որպես օրինակ նշեց Հայաստանի փորձը` ընդգծելով, որ այս երկիրը բավական տպավորիչ կերպով իրականացնում է դպրոցների անվտանգության և դիմակայունության բարձրացման ծրագրերը, որոնց իրականացման գործում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն ակտիվորեն համագործակցում է ԱԻ և ԿԳ նախարարությունների հետ: Տ. Թենը մանրամասնեց նաև դրպոցներում երեխաների կարողությունների բարձրացման համար նախատեսված ուղեցույցների և մեթոդաբանության առանձնահատկությունները, որոնք մշակել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը:

 - ԱՌՆ թեմաները մտցվել են կրթական ծրագրերի մեջ: Պատրաստվել են բազմաթիվ տեքստային նյութեր, ինտերակտիվ գործիքներ` ոչ միայն տպագիր ձևով, այլև մուլտֆիլմերի և տարատեսակ այլ տեսագրությունների միջոցով, որոնք նախատեսված են տարիքային տարբեր խմբերի, ինչպես նաև հատուկ կարիքավոր երեխաների համար: Մեր փորձն ապացուցեց, որ երեխաներն ունակ են մասնակցություն և մեծ ներդրում ունենալ աղետների ռիսկների նվազեցման գործում: Նրանք նույնիսկ կարող են իրենք իրազեկել մեծահասակներին և կիսել իրենց ձեռք բերած փորձը: Տ. Թենը զեկույցի ավատին տեսահոլովակների միջոցով ներկայացրեց, թե ինչպես են Հայաստանում երեխաները կրթություն ստանում այս ասպարեզում և իրենց դերն ունենում աղետների ռիսկի նվազեցման գործընթացում:

Պրն. Նիկոլայ Գրիգորյան, ՍԳԾ համակարգող, ՀՀ ԱԻՆ ՓԾ տնօրենի տեղակալ, փ/ծ գեներալ-մայոր 

«Հայկական փորձը. ՍԳԾ-ն որպես ՀՀ ազգային դիմակայունության համապարփակ ծրագրի ուղենիշ»

Ն. Գրիգորյանը նշեց, որ Սպիտակի երկրաշարժից քաղած դասերը սերտելով` այսօր Հայաստանում գրանցել են մեծ ձեռքբերումներ. գործում է հզոր ԱԻ համակարգ, կան շատ խոշոր ձեռքբերումներ հանրային իրազեկման ոլորտում` հեռուստատեսային հաղորդումներ, թերթեր, կայքեր և այլն:

- Մենք ներգրավել ենք բոլոր գերատեսչություն-նախարարությունների, մարզպետարանների, ինչպես նաև մասնավոր սեկտորի որոշ հատվածի և միջազգային կազմակերպությունների լրատվական ծառայությունների պատասխանատուներին: Նախատեսում ենք ներգրավել նաև բոլոր դպրոցները, արտադրական ձեռնարկությունները: Հայաստանում առկա բոլոր դեսպանատների հետ ակտիվ համագործակցության շնորհիվ` ԱԻ նախարարությունը երկրում ստեղծել է «Արտակարգ ցանց», որում ներգրավված են բոլոր շահառուները` պետական մարմիններից մինչև մասնավոր ձեռնարկություններ: Մենք կազմեցինք ուժեղ երկրաշարժի դեպքում ճգնաժամային հաղորդակցության պլան, որը նախատեսում է, յուրաքանչյուր կազմակերպության տեղն ու դերը, պատասխանատվությունն ու իրավասությունը, տեղեկատվության բովանդակությունն ու իրազեկման ժամը, խոսնակներն ու նրանց համագործակցության ձևաչափը: Սրա նպատակն է ապահովել ճգնաժամային արդյունավետ հաղորդակցություն, իրազեկել բնակչությանը, ինչպես նաև աշխատել ԶԼՄ-ների հետ: Ներդնելով Ճապոնիայի փորձը` մենք պատրաստվում ենք իրականացնել հանրային լրարշավներ, իսկ ամերիկյան փորձի ներդրման շնորհիվ ստեղծեցինք Միջգերատեսչական լրատվական կենտրոն, որը հնարավարություն է տալիս պետական մարմիններին աղետի դեպքում խոսել մեկ լեզվով, - մասնավորապես նշեց Ն. Գրիգորյանը:

 Զեկույցի ընթացքում բանախոսը հույս հայտնեց նաև, որ միջազգային գործընկերների հետ փոխգործակցելու շնորհիվ հնարավոր կլինի Հայաստանում ավելի մեծ արդյունքներ գրանցել: 

Պրն Ամիր Ազիզի, Ապահով հաղորդակցության ասիական ցանցի նախագահ 

 «Մաշհադ` համայնք, որը նպաստել է աղետների ռիսկի նվազեցմանը»

Ա. Ազիզին ներկայացրեց Իրանի ազգային և Մաշհադ քաղաքի ԱԻ համակարգերի գործունեության յուրահատկությունները և վերջին ձեռքբերումները՝ կապված նաև նորագույն ՏՏ ներդրումների հետ: Մաշհադը, ինչպես Երևանը, գտնվում է սեյսմավտանգ գոտում և ունի վերապրած երկրաշարժերի մեծ պատմություն: Բանախոսն ընդգծեց նաև բավական հաճախ պատուհասող հեղեղումները, որոնք վերջին տարիներին անձրևների պատճառով Մաշհադում շատ են լինում: Ա. Ազիզին ներկայացրեց, թե ինչ մեծ ներդրումներ են կատարվել Մաշհադում վերջին տարիներին այս արհավիրքներին դիմագրավելու համար:

Մատեու Ջոն Մասն, Հրշեջ-փրկարարական ծառայություն, Արձագանքման ռեսուրսների կառավարիչ

«Մեծ Բրիտանիայի ազգային և տեղական ռիսկերը»

Մատեու Ջոն Մասնը ներկայացրեց ԱԻ դիմագրավման բրիտանական փորձը և նորագույն տեխնոլոգիաների դերն այս ոլորտում: Նա ասաց, որ ամեն տարի իրականացվում է ռիսկի գնահատում, որի ընթացքում հաշվի են առնվում այն հնարավոր հետևանքները, որոնք կարող են տեղի ունենալ: Նա ներկայացրեց նաև ԱԻ արձագանքման իրավական դաշտը Մեծ Բրիտանիայում, որտեղ 2004 թ. ընդունված օրենքով մեծապես կարգավորվել է տարբեր շահառուների դերաբաշխվածությունը: Նա ասաց, որ գոյություն ունի ազգային ցանց, որը ռիսկի գնահատումը և մշակված տեղեկությունը փոխանցում է տեղական մակարդակ՝ այսպես կոչված տեղական ցանցին:

Դոմինիկ Մաքսուել–Բատեն, Դևնի մարզային խորհուրդ, Արտակարգ իրավիճակների պլանավորման մասնագետ, «Ինչպես է Մեծ Բրիտանիան ներգրավում բոլոր դերակատարներին».

Բանախոսը ներկայացրեց, թե ովքեր են Մեծ Բրիտանիայում ԱԻ ոլորտում հիմնական շահառուները, և թե ինչպես են նրանք լավագույնս փոխանակում մեկը մյուսի ռեսուրսներն ու հնարավորությունները: Նա նույնպես ներկայացրեց ռիսկի գնահատման մեխանիզմները Միացյալ Թագավորությունում, ինչպես նաև դա կարգավորող օրենսդրական դաշտը: Նրա խոսքով՝ ռիսկի գնահատման գործընթացը կատարվում է ազգային մակարդակում, և կառավարությունը պարտավոր է այն փոխանցել բոլոր շահառուներին: Սա նշանակում է, որ բոլորը պետք է տեղեկացված և իրազեկ լինեն:

-Օրենքը Մեծ Բրիտանիայիում պահանջում է, որ բոլոր շահագրիգռ կողմերը գործեն միասնական և ոչ մեկուսի: Այս ամենը ենթադրում է սերտ համագործակցութուն տեղական մարմինների հետ, - շեշտեց Դ.Մաքսուել–Բատենը:

Նա ասաց նաև, որ Մեծ Բրիտանիայի համար ամենավտանգավոր ռիսկերից են հեղեղումները: Դրանք լինում են 3 տեսակի՝ գետային, ձնհալային և հեղեղումներ, որոնք առաջանում են մակընթացության բարձրացման պատճառով: Նրա խոսքով՝ այս արհավիրքին դիմակայելու համար Մեծ Բրիտանիան պատրաստվում է անդադար: Մեծագույն աշխատանք է տարվում համայնքներում տեղական կարողությունների զարգացման ուղղությամբ, և այս ոլորտում որպես հաջողության գրավական բանախոսն առանձնացրեց ոչ թե պետական մարմինների կողմից պահանջների թելադրումը, այլ հենց նրանց կարիքների բացահայտումը:

Պրն Քեյ Օհարու, Ճապոնիայի հեռարձակողների միություն, Ընթացիկ հարցերի բաժին, ավագ թղթակից

«Փրկել կյանքեր տեղեկատվության միջոցով: 2011 թ. մարտի 11-ից հետո աղետների վերաբերյալ զեկույցը»

Ք. Օհարուն ներկայացրեց Ճապոնիայի աշխարհագրական յուրահատկությունները բանական և տեխնածին աղետների տարբեր տեսակները, դրանց վերաբերյալ որոշ վիճակագրական տվյալներ` ընդգծելով, որ այնուամենայնիվ երկրաշարժն ամենից հաճախ պատուհասող արհավիրքն է Ճապոնիայում: Նա նշեց, թե որքան կարևոր են բնակչության իրազեկման և ազդարարման խնդիրները Ճապոնիայում` շեշտելով, որ այն դարձել է Ճապոնիայի ժողովրդի առօրյայի անբաժան մասը:

Ջոնաթան Ֆոուլեր, ՄԱԿ-ի աղետների ռիսկի նվազեցման միջազգային ռազմավարության գրասենյակ, հանրային տեղեկատվության մասնագետ

«Սենդայի գործողությունների ծրագրի ուղերձների կապը. Ինչպես է ՄԱԿ-ի աղետների ռիսկի նվազեցման միջազգային ռազմավարության գրասենյակը օգտագործում իրազեկումը` աղետների ռիսկի նվազեցման նպատակով»

Զեկուցողը նշեց, որ ՄԱԿ-ը այս ոլորտում առաջին հերթին կենտրոնանում է ՍԳԾ-ի վերաբերյալ մարդկանց իրազեկության բարձրացման վրա: Դա կատարվում է տարբեր եղանակներով, որում սոցցանցերը մեծ դեր ունեն:

- Մենք վերցնում ենք ՍԳԾ-ի 7 թիրախներից մեկը և կազմակերպում քարոզարշավներ, այնուհետև անցնում ենք մյուս թիրախներին: ՍԳԾ-ը միայնակ և անկախ գործող ծրագիր չէ, այն շատ ու շատ հանգույցներով կապված է Կայուն զարգացման և Կլիմայի փոփոխության, փոփոխականության և հարմարվողականության ծրագրերի օրակարգերի հետ, քանի որ «Կայուն զարգացման» 17 նպատակները մեծապես կապված են ԱՌՆ-ի հետ,- ասաց Ջ. Ֆոուլերը:

Պրն. Ամջադ (Ֆարուք) Բհաթի, Իսլամաբադի «Համայնքային զարգացման քաղաքականության ինստիտուտ», քաղաքականության գլխավոր խորհրդատու

«Ապափաթեթավոր հանրային իրազեկումը աղետների ռիսկի նվազեցման համար. որոշ գաղափարներ գործողությունների համար»

Ա. Բհաթին ներկայացրեց Պակիստանի փորձը հանրային իրազեկման ոլորտում՝ անդրադառնալով նաև այդ երկրի աշխարհագրական դիրքին և առավել հաճախ պատուհասող արհավիրքներին: Նա նշեց, որ յուրաքանչյուր տեղեկություն բնակչությանը փոխանցելիս անհրաժեշտ է ներկայացնել բոլորին մատչելի և հասկանալի լեզվով, և բացատրել, որ աղետը ճակատագիր չէ: Նրա խոսքով՝ պետք է մշակել ռիսկի և ճգնաժամային հաղորդակցության ռազմավարություն, որի հիմքում կլինի Սենդայի գործողությունների ծրագիրը:

- Մեր տեղեկությունը կարող է բոլորի համար հասկանալի չլինել՝ հաշվի առնելով այն, որ տարբեր խմբեր են ստանում այն: Կանանց, երեխաներին տարեցներին պետք է իրազեկել տարբեր եղանակներով: Ուստի՝ ուղերձները հղելիս պետք է հաշվի առնենք լսարանը, - նշեց Ա. Բհաթին:

Նա ընդծեց Հայաստանի առաջատար դերը հանրային իրազեկման բարձրացման ոլորտում՝ նշելով, որ այդ երկիրն իր հարուստ փորձով կարող է համախմբան «օջախ» դառնալ աշխարհում բոլոր շահառուների համար: Նա առաջարկեց նաև հիմնել գիտելիքահեն միջազգային մի ֆորում, որում կարող են ներկայցվել աղետների ռիսկի նվազեցմանը միտված նորագույն տեղեկատվական տեխնոլոգիաները:

  

Աշխատանքային 2-րդ օրը կայացավ միջազգային և հայաստանյան ՏՏ ոլորտի ներկայացուցիչների կլոր սեղան քննարկում: 

Այս ընթացքում փորձագետները ներկայացան զեկույցներով, որոնք նվիրված էին ԱՌԿ հանրային իրազեկման, ճգնաժամային հաղորդակցության, լավագույն ծրագրերի, նորարարությունների և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառմամբ նոր լուծումների հանրամատչելի ու հետաքրքաշարժ շտեմարանի ստեղծմանը: Նիստը վարում էր Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության փոխտնօրեն Հայկ Չոբանյանը:

Քննարկումների ընթացքում փորձագետները ներկայացրեցին, թե ինչպես տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նորարարական լուծումների շնորհիվ հնարավոր է ճգնաժամային կառավարման, կապի ու հաղորդակցության, մշտադիտարկման, կանխատեսման, վտանգների գնահատման և ռիսկերի բացահայտման ու նվազեցման, ազդարարման, իրազեկման, ուսուցման և այլ ոլորտներում մեծ արդյունքներ գրանցել: Ըստ այդմ` տեղեկատվության և հաղորդակցման տեխնոլոգիաներն այսօր թույլ են տալիս ստեղծել բարձր արդյունավետությամբ գործող տվյալների բազաներ, որոնք կարող են ապահովել տարբեր գերատեսչությունների միջև պահուստային, կորստի ու վիճակագրական շատ տվյալների փոխանակելիության մատչելիություն: Ներկայացվեցին նաև նորարարական այնպիսի լուծումներ, որոնք կարող են նպաստել հանրության լայն շերտերի (երեխաներ, տարեցներ, հատուկ կարիքավոր, ֆիզիկական և մտավոր խնդիրներ ունեցող մարդիկ) իրազեկման, ազդարարման և ուսուցման գործընթացին: Ճգնաժամային կառավարման ոլորտում նորարարություն է համացանցի, էլ.էներգիայի, կապի ու հաղորդակցության, տեսաձայնային միջոցների խափանման և բացակայության պարագայում աղետի գոտում 3 կմ շառավղով «արտակարգ» տիրույթի ստեղծման հնարավորությունը: Այս նորարարության շնորհիվ` ռադիո տիրույթում գտնվողները կարող են նաև կապ հաստատել միմյանց միջև` տեսաձայնային և հաղորդագրությունների տարբերակով: Համակարգը հնարավորություն է ընձեռում շուրջ 200 քաղաքացու միաժամանակյա կապ հաստատել աղետի գոտում տեղակայված կառավարման կայանի հետ և միմյանց միջև: Ներկայացվեցին նաև բջջային հավելվածներով կիրառվող և վտանգերի քարտեզագրման նոր մեխանիզմներ, որը թույլ է տալիս բնակչությանն անմիջական մասնակցություն ունենալ ռիսկերի բացահայտման և նվազեցման գործընթացում:

Կլոր սեղան քննարկմանը հաջորդեց Գլոբալ Պլատֆորմում (Մեքսիկա, 2017թ. մայիս) ներակայացվելիք առաջարկների փաթեթի ձևավորման գործընթացը: Համաժողովի մասնակիցները բաժանվեցին երեք խմբի: Փորձագետների միջև մտքերի փոխանակումից հետո յուրաքանչյուր աշխատանքային խումբ հանդես եկավ ավարտական զեկույցով, որի ժամանակ հնչեցին համաժողովին հաջորդող քայլերի վերաբերյալ կառուցողական առաջարկներ.

Հանրային իրազեկման լավագույն միջոց կարող են հանդիսանալ.

Միջազգային պորտալի ստեղծումը, որը լավագույն փորձի և պրակտիկայի առցանց աղբյուր է  ռիսկերի  կրճատման և հանրային իրազեկման համար: Այդ նպատակով ՀՀ կառավարությունը պետք է առանձնացնի ՀՀ-ում այն հիմնական գործող անձանց, որոնք փորձ ունեն  ԱՌՆ ոլորտում, պետք է նաև կապ հաստատի ԱՌՆ ոլորտում փորձ ունեցող երկրների հետ, հետո նաև՝ ամփոփի և ի մի բերի արդյունքները:

 Հեքաթոնի ստեղծումը, որի նպատակը կլինի  տարբեր պաշտոնական աղբյուրներից վերցնել տվյաներ և ներկայացնել մեկ լեզվով: Խնդիրն այն է, որ տարբեր կազմակերպություններ խոսում են նույն բանի մասին, բայց տարբեր ձևով: Տեղեկատվական բազան պետք է մատուցվի ավելի հասանելի լեզվով և Հեքաթոնն այս հարցում  կարող է ծառայել` որպես շատ լավ մեխանիզմ: Այժմ այդ գործով զբաղվում է UNDP միջազգային կազամակերպությունը: Մինչև Գլոբալ Պլատֆորմ առաջարկություններ ներկայացնելը Հեքաթոնի ձևավորմանը կարելի է նպաստել միջազգային նախաձեռնությունների միջոցով: Այս գործընթացը լավագույնս կարող է ծառայել ոչ միայն հանրային իրազեկման բարձրացմանը, այլև տվյալների հավաքագրմանն ու ամբողջականացմանը:

  

Հանրային իրազեկումը բարելավելու ուղղությամբ իրականացվող գործողություններ 

  1. «Արտակարգ ցանցի»  ստեղծում. ներգրավել  պետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման մարմինների (նախարարություններ, գերատեսչություններ, մարզպետարաններ, քաղաքապետարաններ), հասարակական և միջազգային կազմակերպությունների, հատուկ և կարևորագույն նշանակության օբյեկտների լրատվության պատասխանատուներին և լրատվամիջոցները: Հետագայում ընդլայնել «Արտակարգ ցանցը»` ներգրավելով բոլոր ուսումնական հաստատություններն ու համայնքները, օբյեկտներն ու կազմակերպությունները
  2. Լրարշավի կազմակերպում. կազմակերպել աղետների ռիսկի կառավարման հանրային մեծ լրարշավ և համապետական խաղ-վարժանք` երկրաշարժի և դրա երկրորդային հետևանքների սցենարով. մասնակցում են բոլորը՝ մանկապարտեզի սանից մինչև երկրի նախագահ
  3. Ուսումնավարժանքների կազմակերպում 
  4. Ստեղծել հանրամատչելի կայք /տեղադրել աուդիո, վիդեո հոլովակներ/
  5. Հանրամատչելի կայքի հիման վրա /web-based/ ստեղծել հեռուստաալիք /տեղադրել բոլոր երկրների տեսանյութերը, տեսահոլովակները, ֆիլմերը/
  6. Դասընթացներ` լրագրողների համար
  7. Վիրտուալ խաղերի, մուլտֆիլմերի, գունազարդ գրքերի ստեղծում` ԱՌՆ թեմաներով
  8. Աղետ ապրած բնակչի պատմության գրառում
  9. Նորագույն ՏՏ օգտագործում. իրազեկման և բոլոր նախաձեռնություններում օգտագործել նորագույն տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ
  10. Ուսումնական ծրագրերում ներառել ԱՌՆ թեմաները
  11. «Թարգմանել» տարբեր երկրներից ստացած տեղեկությունը, որպեսզի այն հասանելի լինի նաև Կառավարությանը /միասնական մեթոդոլոգիայի մշակում՝ տեղական և ազգային մակարդակում /
  12. Կազմակերպել հանրության ուսուցում՝ տարբեր ուսուցողական ծրագրերի միջոցով
  13. ԶԼՄ-ների համար ստեղծել ռեսուրս-կենտրոններ
  14. Ներդնել ԱՌԿ ուսուցանման ստեղծարարություն
  15. Քաղաքացիական ծառայողների համար տարածաշրջանային ուսուցողական կենտրոնի ստեղծում
  16. Խաղերի և փառատոնների կազմակերպում 
  1. Բիզնեսի ներգրավում
  2. Աղետի թանգարանի հիմնում
  3. «Պատմի՛ր պապիկիդ» մրցույթի կազմակերպում. երեխան իրազեկում է մյուս տարիքային խմբերին 
  4. Տեղեկությունը տարածել տարեցների համար հասանելի վայրերում՝ թոշակ ստանալու կենտրոններ, այգիներ, թերթեր, հեռուստատեսություն
  5. ԱԻ լրագրողների և կազմակերպությունների ցանց
  6. Կամավորական ցանցի ստեղծում

Համաժողովի առաջարկների փաթեթը ձևավորելիս քննարկվեցին նաև միջազգային աշխատանքային խմբի ստեղծման վերաբերյալ հարցերը, որոնք ուրվագծվել էին դեռևս երևանյան 3-րդ համաժողովի ընթացքում: Քննարկումների համաձայն` աշխատանքային խումբն առաջ կտանի տեղեկատվության և հաղորդակցության օրակարգը` աղետների ռիսկի արդյունավետ նվազեցման համար:

Միջազգային աշխատանքային խումբը կստանձնի հետևյալ հանձնառությունները.

(առաջարկվող, ոչ պարտադիր հարցերի ցանկ, որոնք պետք է ուսումնասիրվեն միջազգային աշխատանքային խմբի կողմից)

(i) Ինչպես ԱՌՆ տեսակետից զարգացնել հանրային տեղեկատվությունը` ներառյալ ճգնաժամային հաղորդակցությունը, անդամ պետությունների համար իրազեկման ուղեցույցերը և չափանիշները` հիմնված առկա լավագույն փորձի վրա, պիտանի մշակութային նպատակահարմարության տեսանկյունից, համահունչ հաղորդակցության տեխնոլոգիաների նվաճումներին և գիտելիքի փոխանցման շարունակական` վստահ լինելու համար, որ ուղեցույցերն ու չափանիշները մնալու են արդիական:

(ii) Ինչպես մշակել հանրային իրազեկման ցուցանիշներ, որոնք համահունչ կլինեն Սենդայի ԱՌՆ ծրագրին:

(iii) Ինչպես հիմնել Արտակարգ ալիք միջազգային ասոցիացիա` ընդգրկելով պետական մարմինների, ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների և տեղեկատվական հոսքերի համար մյուս պատասխանատուների:

(iv)     Ինչպես խթանել ու ներազդել բոլոր մակարդակների կրթական հաստատություններում ԱՌՆ ընդգրկման վրա (մանկապարտեզներ, դպրոցներ, համալսարաններ, հետբուհական ծրագրեր ու մասնագիտական կրթօջախներ): Ինչպես մշակել ռիսկի տեղեկատվության և հանրային իրազեկման ընդլայնված դասընթացներ` ԱՌՆ և այս ոլորտներում երկրի գործիչների հիմնական կարողությունների կառուցման վերաբերյալ:

(v) Ինչպես կապել կրթությունը և ԱՌՆ տեղեկատվության և հաղորդակցության ոլորտում առկա հետազոտական կառույցները` լավագույն փորձի և նոր միտումների մասին գիտելիքը բարելավելու համար:

(vi) Ինչպես մշակել չափիչներ, օրինակներ ու թեմատիկ հետազոտություններ, որոնք կօգնեն հանրությանը տարբերակել ԱՌՆ տեղեկատվությունը:

(vii) Ինչպես խրախուսել ԶԼՄ-ներին առավել ակտիվ ներգրավվել ԱՌՆ կրթության և տեղեկատվության տարածման մեջ` օրինակ լրագրողների համար ուսումնական ռեսուրս կենտրոնների միջոցով:

(viii) Ինչպես խրախուսել ԱԻ նախարարություններին և վարչություններին ուժեղացնել իրենց ԱՌՆ տեղեկատվության և հաղորդակցության կառավարման կարողությունները:   

(ix) Ինչպես հրավիրել կառավարություններին ու միջազգային կազմակերպություններին մշակել հանրային տեղեկատական պլաններ, անցկացնել ճգնաժամային հաղորդակցության ուսումնավարժություններ և առնվազն տարին մեկ անգամ կազմակերպել հանրային իրազեկման ազգային քարոզարշավներ:

(x) Ինչպես հրավիրել կառավարություններին և այլ շահագրգիռ կողմերին ուժեղացնելու իրենց համագործակցությունը` արդյունավետ ԱՌՆ նպատակով տեղեկատվության ու հաղորդակցության և ընդհանուր մոտեցումներ կիրառելու առումով: ԱՌՆ ուղղորդված հանրային իրազեկման և կրթական նյութերում խթանել ընդհանուր մոտեցում: 

Աշխատանքային խումբը գործելու է պատասխանատու գործակալությունների առկա կարողությունների շրջանակում` անհրաժեշտության դեպքում գործընկերների աջակցությամբ:

Աշխատանքային խումբը պետք է գլոբալ, տարածաշրջանային/երկրի մակարդակով մշակի աշխատանքի պլանավորման գործողություններ` ընդգրկելով տարբեր գործակալություններ և պատրաստելով համատեղ տարեկան աշխատանքային պլաններ` ընդհանուր գործողությունների, միջոցառումների, հրապարակումների և այլնի համար ժամանակացույցերով ու բյուջեով:

Աշխատանքային խումբը պետք է իր գործունեության մասին զեկույցներ ներկայացնի` տարեկան և կիսամյակային հանդիպումների ընթացքում:

Աշխատանքային խմբի ղեկավարը պետք է խմբի համար ապահովի բաց և թափանցիկ գործունեություն: Նա առաջին հերթին պատասխանատու է խմբի աշխատանքային պլանով գործողություններն ուղղորդելու և գործընկերների հետ նպատակային հանդիպումների համար, որոնց համար անհրաժեշտության դեպքում Աշխատանքային խմբի քարտուղարությունը կտրամադրի նյութատեխնիկական աջակցություն: Խումբը կարող է աջակցել մոբիլիզացնելու տեխնիկական ու ֆինանսական ռեսուրսներ` աշխատանքային պլաններն արդյունավետ իրագործելու համար:

Առաջարկների ձևավորման քննարկումներից հետո եզրափակիչ ելույթներով և իրենց դիտողություններով հանդես եկան համաժողովի հիմնական բանախոսները: 

 Ն. Գրիգորյան

 - Երեխաները մեզ դիմում են՝ մի՛ կառուցեք մեր ապագան առանց մեզ: Սա պետք է հաշվի առնենք և մեր ուղերձներում օգտագործենք: Մասնավոր սեկտորին ներգրավելիս ՍԳԾ-ը հստակ ասում է` ԱՌՆ ոլորտում ֆինանսավորումը ոչ թե ծախս է, այլ՝ ներդրում: Մենք պետք է հստակեցնենք, որ թիրախային խմբին ինչ ուղերձներ ենք հասցնում: Ես շատ զարմացա, որ խմբերը չէին անդրադարձել հանրային լրարշավների կազմակերպմանը: Ես առաջարկում եմ անցկացնել այնպիսի արշավներ, ինչպես որ Ճապոնիայում է կազմակերպվում: Անհրաժեշտ է Սիմուլյացիոն վարժանքի հետ միասին անել հանրային լրարշավներ: Այսինքն` յուրաքանչյուր թիրախային խմբին իր ուղերձները տալ, ուսուցում կազմակերպել և ուսումնավարժանքի ժամանակ դա արդեն կլինի և´ ֆիզիկական վարժանք, և´ իրազեկության, գիտելիքի փոխանցում, ինչը շատ կարևոր է: Այս բոլոր առաջարկները մենք հստակ կձևակերպենք և կդնենք շրաջանառության մեջ: Մենք շատ կաևոր ուղերձներ ունենք լրատվական կառույցների ղեկավարներին: Թիրախային խմբերից է նաև հաշմանդամների խումբը: Այն շուրջ 4 տասնյակ հաշմանդամներին, որոնց ներգրավել ենք ԱԻ նախարարությունում, նրանց հետ միասին մշակում ենք, թե ինչպես պիտի կազմակերպենք հատուկ կարիքավոր մարկանց իրազեկումը, ինչպես ազդարարենք, ինչպես տարհանենք նրանց:

Մադավի Արիաբանդու 

- Շատ կարևոր, շատ նշանակալից քննարկումներ ունեցանք այս երկու օրերի ընթացքում: Դրանց մասնակցեցին տարբեր կազմակերպություններ աշխարհի տարբեր վայրերից: Պետք է ասեմ, որ սա այն ձևաչափի համաժողով չէր, ինչ որ սովորաբար լինում է: Մենք այստեղ տեսանք ՄԱԿ-ի տարբեր կառույցներից շատ ներկայացուցիչների, Հայաստանի տարբեր սեկտորների փորձը, տեսանք ՏՏ ոլորտի մասնագետների ներգրավվելու հնարավորությունները: Պետք է խոստովանեմ, որ ինձ համար այս ամենը շատ-շատ հարուստ փորձ էր: Այս համաժողովից ես հեռանում եմ բազմաթիվ գաղափարներով հարստացած: Հուսամ՝ սա բոլորիդ համար նմանօրինակ փորձ էր: Երկրորդ հերթին, կուզեմ նշել, որ համաժողովի ընթացքում մեր կատարած այս «վարժանքը» նորից ապացուցեց, որ մենք իսկապես բավական շատ գաղափարներ ունենք: Նկատեցի, որ մեծ եռանդ կար: Հետևում էի, թե ինչպես են ընթանում թեժ քննարկումները, ինչպես էին տարբեր մասնակիցներ ելույթներ ունենում, ինչը ևս շատ խրախուսելի է: Կարծում եմ հնչած կարծիքները ի մի կբերվեն, կխմբագրվեն և վերջնական փաթեթ կձևավորվի: Ուզում եմ առիթն օգտագործել և շնորհակալություն հայտնել ՀՀ ԱԻ նախարարության ղեկավարությանը` այս համաժողովը կազմակերպելու համար: Այս ամենը շատ գովելի ու օրինակելի էր, և UNISDR-ն իրոք շատ բարձր է գնահատում ձեր ջանքերը: Գլոբալ Պլատֆորմն անպայման պետք է ստանա այս գաղափարները` որպես ՍԳԾ-ի շրջանակներում իրականցված գորոծողությունների արդյունք: Այսինքն` սա գաղափարների տոնահանդեսի նման մի բան է, որը պետք է ներկայացվի: Բնականաբար, դեռ պետք է փաստաթղթեր կազմվեն, ինչևէ անելիքներ դեռ շատ կան: Շնորհակալություն բոլորին: Հավաստիացնում եմ, որ կհետևենք կատարված աշխատանքների արդյունքներին և հետագա զարգացումներին: 

Ջոնաթան Ֆոուլեր 

- Ես շատ բան չունեմ ավելացնելու: Մենք բնականաբար կունենանք ոչ պաշտանական հանդիպումներ, ՍԳԾ-ի վերաբերյալ հաշվետվություններ կլինեն, և բնական է` օրակարգը կլինի շատ խիտ: Սա Սենդայից հետո ամենակարևոր իրադարձությունն է և հնարավորություն է տալու մի պահ կանգել ու նայել անցած ճանապարհի վրա` հասկանալու` ինչ առաջընթաց է եղել: Մենք այս ուղղությամբ պետք է շատ արագ առաջ շարժվենք, որովհետև հունվարը վերջնաժամկետն է Գլոբալ պլատֆորմին մեր հայտերը ներկայացնելու համար: Շատ շնորհակալ եմ, որ այս համաժողովը կազմակերպեցիք և հյուրընկալեցիք: Ես ամբողջովին բավարարված եմ դրա բովանդակությունից և համաձայն եմ տկն. Մ. Արիաբանդուի հետ, որ այս համաժողովի բովանդակությունը շատ բարձր էր որակի տեսանկյունից:

Ամջադ Բհաթի

- Շատ շնորհակալ եմ: Բացի շատ հետաքրքիր ու ոգևորիչ ուղերձներից, ձեռք բերած գիտելիքներից, ես անձամբ մեծ ջերմություն եմ ստացել սառը Հայաստանից: Ասեմ, որ շատ լավ ներկայություն էր. պրն. Գրիգորյանը խրախուսում էր բոլորին մասնակցել քննարկումներին, պրոակտիվ լինել, զրուցել, նա ուղղորդում էր համաժողովը: Կասեմ, որ դա շատ ոգևորիչ էր անձամբ ինձ համար: Ես զգացի, որ եթե ղեկավարության շրջանում կա նման նվիրվածություն ու եռանդ, ապա կարծում եմ` առհասարակ, կառավարությունները նույնպես կարող են մեծ ներդրում ունենալ և դառնալ մարդկանց միավորման «կառուցողական կենտրոն»: Տարբեր երկրներում ես տեսել եմ, որ նման առաջնորդները քաղաքացիական հասարակության շարքերից են, և կառավարություններին ընդամենը հրավիրում են, որ գան և պարզապես մասնակցեն այդ միջոցառման արարողակարգային մասին:

Հայաստանի դեպքում իրավիճակն ամբողջովին այլ է: Նյութի, բովանդակության, մեթոդաբանության տեսակետից այս համաժողովը կազմակերպված էր հենց ՀՀ կառավարության անմիջական մասնակցությամբ: Մյուս կողմից հրավիրված էին և մասնակցում էին քաղաքացիական հասարակության ու այլ սեկտորների ներկայացուցիչներ, ովքեր ազատորեն արտահայտում էին իրենց տեսակետները: Դա ստեղծում է տպավորություն, որ այս երկրում կա թիմ: Ի վերջո, կառավարությունն է պատասխանատու բնակչության պաշտպանության, անվտանգության ապահովման համար: Ոչ պետական կառույցները և քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչները կարող են մասնակցել` որպես լավագույն դեպքում կամավոր օժանդակող մեխանիզմներ: Այս ուղերձը ես այս համաժողովից տանելու եմ ինձ հետ, որ փաստացի ՀՀ կառավարության նվիրվածության մակարդակը բավական բարձր էր, քննարկումների, զրույցների և փաստարկների որակը` շատ տպավորիչ: ՏՏ ոլորտի ներկայացուցիչների զեկույցներ ևս շատ տպավորիչ էին: Նրանք շատ ստեղծագործաբար են մասնակցում գործին: Նրանք ինձ փոխանցեցին շատ նորարարական լուծումներ, որոնք ես ինձ հետ կտանեմ Հայաստանից: Ես դա կներկայացնեմ Պակիստանի քաղաքացիական հասարակությանը, ԶԼՄ-ներին և այլոց: Մենք անպայման կուսումնասիրենք Հայաստանի փորձը, կփնտրենք ավելի սերտ կապեր և կտեսնենք, թե ինչ հնարավորություններ կան մեր հայ գործընկերներին հրավիրելու Պակիստան` այս փորձը իմ երկրում ևս վերարտադրելու ակնկալիքով: Ես շատ ուրախ եմ, որ հնարավորություն ունեցա ծանոթանալ այս փորձի հետ: Շնորհակալություն բոլոր մասնակիցներին: 

Հիտոշի Բաբա 

 - Ամբողջ համաժողովը շատ ոգևորիչ էր, իսկ հանրության լայն շերտերի ներկայությունն ու մասնակցությունը` ակներև: Մեր նպատակն է հասարակությանը պաշտպանել տարբեր ռիսկերից: Այս գործընթացում հանրությունը պետք է ինքն ընդգրկվի: Մենք պետք է հրավիրենք բոլոր մյուս շահառուներին: Հասարակությունը պետք է գիտակցի, որ իրազեկ պետք է լինեն բոլորը, ոչ թե միայն կառավարության անդամները: Հուսով եմ` այս համաժողովը կշարունակի մեր նախաձեռնությունները և շատ արդյունավետ ազդեցություն կունենա ոլորտում հետագա գործողությունների վրա: Ինչ վերաբերում է ձեր` Ճապոնիայի հետ փոխգործակցության հետագա ընթացքին` JICA-ն միանշանակ և ամեն ինչում կօժանդակի ձեզ: Շատ շնորհակալ եմ այս շատ կարևոր և արդյունավետ համաժողովին հրավիրելու համար:

Հիշեցնենք, որ «Հանրային իրազեկումը՝ որպես աղետների ռիսկի նվազեցման և կայուն զարգացման անկյունաքար» միջազգային համաժողովը մեկնարկել է 2013 թ.՝ Սպիտակի երկրաշարժի 25-րդ տարելիցի նախօրեին, և անցկացվում է 4-րդ տարին անընդմեջ: 2013 թ. համաժողովը կրում էր «Պաշտոնյաները, միջազգային կազմակերպությունները, լրատվության պատասխանատուները և լրագրողները միասին հանուն աղետակայուն Երկիր մոլորակի», 2014 թ.՝ «Հանրային իրազեկումը որպես աղետների ռիսկի նվազեցման կարևորագույն նախապայման», իսկ 2015 թ.-ին՝ «Լրատվամիջոցները, հանրային իրազեկումը և Սենդայի աղետների ռիսկի նվազեցման ծրագիրը» խորագրերը:

 

 

 

 


ՄԵՐ ԳՈՐԾԸՆԿԵՐՆԵՐԸ

Videos

   
{youtube}n5Yg9hGjSZQ{/youtube} {youtube}9Je5SP50bxs{/youtube}
{youtube}a616h37qOYg{/youtube} {youtube}ONzE4Cw74do{/youtube}
{youtube}zTIN8h7MUX8{/youtube} {youtube}QsdbROyvQtA{/youtube}
{youtube}UwQtVasTzjo{/youtube} {youtube}BSsqB4-y18c{/youtube}
{youtube}bEtcMGgwtgU{/youtube} {youtube}WkGedTrHkn4{/youtube}
{youtube}ChH6S8YMDKY{/youtube} {youtube}mgcNgyiDV-0{/youtube}
{youtube}nsmA0AdM26A{/youtube} {youtube}3gI_BMbEQgU{/youtube}

Download high quality videos from the Conference here:

Video 1

Video 2

Video 3

Video 4

photos2015

Conference 2016

{igallery id=1548|cid=3|pid=1|type=category|children=0|showmenu=0|tags=|limit=0}

Conference 2015

{igallery id=3579|cid=2|pid=1|type=category|children=0|showmenu=0|tags=|limit=0}

Photos

{igallery id=340|cid=1|pid=1|type=category|children=0|showmenu=0|tags=|limit=0}